Άρθρο του ΥΦΥΠΕΞ κ. Πέτρου Δούκα στην εφημερίδα CITY PRESS
Σε ένα μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον, το οποίο χαρακτηρίζεται από την παγκοσμιοποίηση των αγορών, την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων, τον διεθνή ανταγωνισμό, συμπεριλαμβανομένου και του στοιχήματος της αειφόρου ανάπτυξης, η οικονομική διπλωματία αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα μέσα για την προώθηση των ενδιαφερόντων μίας χώρας στο εξωτερικό και την στήριξη της διεθνούς δραστηριοποίησης των επιχειρήσεών της.
Η σύγχρονη εξωτερική πολιτική δεν βασίζεται πλέον μόνο στον πυλώνα της κλασικής διπλωματίας, αλλά στηρίζεται εξίσου και στον πυλώνα της οικονομικής διπλωματίας, που δημιουργεί γέφυρες συνεργασίας μεταξύ αγορών και αποσκοπεί στη στήριξη των θέσεων αυτών σε στέρεες βάσεις, καθώς και στον πυλώνα της αναπτυξιακής συνεργασίας και βοήθειας, που αναπτύσσει σχέσεις σε επίπεδο λαών και Κοινωνίας των Πολιτών.
Με μοχλό την Οικονομική διπλωματία το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών επιδιώκει: εξωστρέφεια των ελληνικών επιχειρήσεων, βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας ελληνικών επιχειρήσεων, προϊόντων και υπηρεσιών, αξιοποίηση συγκριτικών πλεονεκτημάτων της ελληνικής οικονομίας, αύξηση των εξαγωγών μας, προσέλκυση ξένων επενδύσεων, στήριξη της διεθνούς επιχειρηματικότητας των Ελλήνων με στόχο τα ανταποδοτικά οφέλη για την εθνική οικονομία και την εξωτερική πολιτική της χώρας μας, την αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας στο πεδίο της ενέργειας, την ενίσχυση της εικόνας της Ελλάδας ως μιας παραγωγικής, δημιουργικής και καινοτόμας χώρας.
Η στρατηγική του ΥΠΕΞ αποτυπώνεται σε τέσσερα μεγάλα ανοίγματα: στα Βαλκάνια, στις χώρες του Εύξεινου Πόντου και της Κασπίας, στην Τουρκία και τη Μεσόγειο και στη Μ. Ανατολή και τον Αραβικό κόσμο. Ενδιαφέρον επίσης υπάρχει για νέες αγορές, λιγότερο παραδοσιακές αλλά εξίσου σημαντικές, όπως αυτές της Κίνας, της Ρωσίας, της Ινδίας, της Ν. Κορέας αλλά και της Λατ. Αμερικής. Γνώμονας για το σχεδιασμό προσέγγισης νέων αγορών είναι ο εντοπισμός των πραγματικών αναγκών και ενδιαφερόντων των Ελλήνων επιχειρηματιών.
Η στρατηγική της εξωστρέφειας απαιτεί ισχυρούς ελληνικούς ομίλους με πολυεθνικές συνεργασίες, με ικανά επιτελεία που να είναι σε θέση να αξιοποιούν τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα, να προσελκύουν κεφάλαια και τεχνογνωσία, να διαφοροποιούν και να πετύχουν το κατάλληλο ανταγωνιστικό μέγεθος που θα τους αναδείξει σε εθνικούς και περιφερειακούς πρωταθλητές. Το κέρδος και η φιλοδοξία μπορούν να αποτελέσουν κινητήριες δυνάμεις της επιχείρησης για να δράσει τολμηρά και προς όφελος της εθνικής οικονομίας και του κοινωνικού συμφέροντος.
Επιχειρηματικές αποστολές
Για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων σημαντικό μέσο, είναι και οι επιχειρηματικές αποστολές που διοργανώνει το Υπουργείο Εξωτερικών. Στο πλαίσιο των αποστολών αυτών πραγματοποιούνται συναντήσεις τόσο σε διμερές κρατικό επίπεδο, καρποί των οποίων είναι διακρατικές συμφωνίες οικονομικής φύσεως προς την κατεύθυνση της δημιουργίας ευνοϊκού θεσμικού πλαισίου συνεργασίας της Ελλάδας με τις χώρες υποδοχής, όσο και σε επίπεδο άμεσων επαφών εκπροσώπων επιχειρήσεων και φορέων της χώρας μας με αντίστοιχους επιχειρηματίες και φορείς άλλων χωρών, οι οποίες συχνά καταλήγουν σε εξαιρετικά επωφελείς εμπορικές συμφωνίες.
Το τελευταίο τρίμηνο πραγματοποιήθηκαν τέσσερις ιδιαίτερα σημαντικές επιχειρηματικές αποστολές, καθεμιά από τις οποίες είχε ξεχωριστή αξία και συνετέλεσε αποφασιστικά στην ενδυνάμωση της ελληνικής επιχειρηματικής παρουσίας και δράσης στο εξωτερικό: Επιχειρηματική Αποστολή σε Ν. Δελχί & Βομβάη (11-15 Νοεμβρίου 2007), Τρίπολη (9-11 Δεκεμβρίου 2007 ), Κωνσταντινούπολη (24-25 Ιαν. 2008) και Δαμασκό (5-7 Φεβρ. 2008), την Αίγυπτο καθώς και από την 1η έως τις 3 Ιουνίου στην Μόσχα. Σε αυτές εκπροσωπήθηκαν τομείς της ελληνικής οικονομίας, όπως ενέργεια, ναυτιλία, τουρισμός, κατασκευές, τράπεζες, τρόφιμα κλπ.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑΣ
Τα αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται εμφανή: οι ελληνικές εξαγωγές το 2006 έφτασαν τα 16,7 δις ευρώ σημειώνοντας αύξηση σε σχέση με το 2005 κατά 18,5%. Η δυναμική αυτή συνεχίζεται και κατά το 2007 και υπολογίζεται ότι οι εξαγωγές μας θα φτάσουν τα 17,5 δις ευρώ. Το αποτέλεσμα αυτό, αντικατοπτριζόμενο στην αύξηση των εσόδων του ΑΕΠ από εξαγωγές, καταγράφεται ως ποσοστό 8,8% στην αύξηση αυτή για το έτος 2006, ενώ για το 2007 το ποσοστό αυτό αναμένεται να είναι ακόμα μεγαλύτερο.
Και στο θέμα της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, έχουν γίνει σημαντικά βήματα. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της UNCTAD για το 2007, η Ελλάδα κατατάσσεται στη 15η θέση ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ στην προσέλκυση επενδύσεων, θέση σημαντικά βελτιωμένη σε σχέση με την αντίστοιχη του προηγούμενου έτους (22η).
Ήδη η χώρα μας έχει επενδύσει στην ΝΑ Ευρώπη πάνω από 14 δις ευρώ, δημιουργώντας πάνω από 200.000 επιτόπιες θέσεις εργασίας. Στις χώρες των Βαλκανίων, της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένης, λειτουργούν πάνω από 2.500 παραρτήματα ελληνικών τραπεζών, ελέγχοντας περίπου το 20% της τραπεζικής αγοράς, ενώ στην περιοχή δραστηριοποιούνται 4.000 περίπου εταιρίες ελληνικών συμφερόντων που απασχολούν περί τα 6.000 διευθυντικά στελέχη από τη χώρα μας.
Είμαστε πρώτοι επενδυτές στην ΠΓΔΜ, στην Αλβανία και τη Σερβία, τρίτοι στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία και ανερχόμενη επενδυτική δύναμη στη Βοσνία- Ερζεγοβίνη. Σημειώνουμε ότι το 2006 σημειώθηκε αύξηση των ελληνικών εξαγωγών προς τις χώρες της περιοχής της τάξεως του 28,5%, αύξηση η οποία συνεχίζεται και κατά το 2007.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ
Το Ελληνικό Σχέδιο Οικονομικής Ανασυγκρότησης των Βαλκανίων (ΕΣΟΑΒ) αποτελεί από τα πιο ολοκληρωμένα και αισιόδοξα αναπτυξιακά προγράμματα της Ελλάδας, δεκαετούς διάρκειας (2002-2011). Στόχος είναι ν’ αντιμετωπιστούν τα προβλήματα ανάπτυξης των Βαλκανικών χωρών, να ενισχυθούν οι διμερείς οικονομικές σχέσεις και να διευκολυνθούν οι ελληνικές επιχειρηματικές δραστηριότητες στην περιοχή. Κριτήρια για την επιλογή των έργων είναι η ανταποδοτικότητα τους για την ελληνική οικονομία και για την ελληνική εξωτερική πολιτική, χωρίς να παραγκωνίζεται η ωφελιμότητα του έργου για τη λήπτρια χώρα.
Στη διετία 2002-2004 η πρόοδος του ΕΣΟΑΒ ήταν ασήμαντη, αφού κανένα από τα Μεγάλα Έργα δεν είχε ξεκινήσει, ενώ τόσο οι ιδιωτικές επενδύσεις όσο και τα μικρά έργα κατέγραφαν πολύ χαμηλή απορροφητικότητα. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. κατάφερε την πλήρη «επαν-ενεργοποίηση» του ΕΣΟΑΒ ξεπερνώντας κωλύματα και αδυναμίες του παρελθόντος: ανυπαρξία πόρων, θεσμικές και τεχνικές αδυναμίες, έλλειψη σχεδιασμού και στρατηγικής.
Μερικά από τα σημαντικότερα έργα είναι: ο Πανευρωπαϊκός Διάδρομος Χ στη Σερβία και ΠΓΔΜ, ο Διαβαλκανικός δακτύλιος οπτικών ινών υψηλών ταχυτήτων SeeLight, η ανακατασκευή του Κτιρίου Φιλίας Ελλάδος-Βοσνίας και Ερζεγοβίνης (Κτίριο Κοινών Θεσμών) στη Βοσνία & Ερζεγοβίνη, το οποίο ολοκληρώθηκε και εγκαινιάστηκε από τον Έλληνα Πρωθυπουργό την 23η Ιουλίου 2007, ο Οδικός άξονας Σαγιάδα-Κονίσπολη-Άγιοι Σαράντα στην Αλβανία, Νοσοκομεία σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Μαυροβούνιο και Βοσνία & Ερζεγοβίνη, το Μουσείο 21ου αιώνα και η Ανάπλαση του ελληνικού χωριού Izvoarele στη Ρουμανία
